Samenvatting

De programmabegroting 2023 en de meerjarenraming 2023-2026 voor bestaand beleid zijn sluitend voor structurele baten en lasten. Nieuwe ontwikkelingen vanuit het coalitieakkoord "Thuis in Meierijstad" staan in het collegewerk programma, dat u binnenkort ontvangt.
Na vaststelling door het college voegen we de jaarschijf 2023 toe aan deze programmabegroting.

In de volgende tabel staat het financieel beeld vanaf de begrotingsbehandeling in november 2021. De financiële gevolgen van de ontwikkelingen presenteren we in enkele categorieën. Na de tabel volgt een toelichting per regel.

Primitieve begroting
Op deze regel staan de geraamde resultaten van de vastgestelde begroting 2022 en de meerjarenraming 2023-2026 bij de begrotingsbehandeling in november 2021.

Raadsbesluiten oktober 2021 t/m juli 2022
Hier staan de financiële gevolgen van afzonderlijke raadsbesluiten in de periode oktober 2021 t/m juli 2022.

1e Bestuursrapportage 2022
Dit zijn de financiële gevolgen van de 1e bestuursrapportage 2022 op het geraamde resultaat.

2e Bestuursrapportage 2022
Dit zijn de structurele financiële gevolgen van de 2e bestuursrapportage 2022. De individuele afwijkingen zijn ook kleiner dan € 50.000, zodat we op deze plaats geen toelichting opnemen.

Geraamd resultaat (startsituatie)
Na de verwerking van de raadsbesluiten t/m juli 2022 en de 1e en 2e bestuursrapportage 2022 is dit de financiële startsituatie voor de begroting 2023 en de meerjarenraming 2024-2026.

Bestaand beleid
Op deze regel staan de financiële gevolgen van ontwikkelingen voor bestaand beleid. De bestuurlijke keuzevrijheid voor ontwikkelingen bestaand beleid is voor de korte termijn niet zo groot. Natuurlijk heeft u wel de bestuurlijke keuze om het bestaande beleid te wijzigen.
De financiële gevolgen op deze regel zijn vooral het gevolg van de verwerking van de uitgangspunten begroting 2023. Bij de programma's onder de kop "wat kost het?" zijn de ontwikkelingen bestaand beleid toegelicht.

Nieuw beleid (=bestaand beleid met bestuurlijke keuze)
Hier staan de financiële gevolgen van de integrale afweging van het college voor bestaand beleid met een bestuurlijke keuze. Voor de financiële gevolgen van deze ontwikkelingen was nog geen structurele dekking opgenomen in de meerjarenbegroting 2023-2025. Een toelichting op deze ontwikkelingen kunt u lezen bij de programma's onder de kop "wat kost het?" - categorie "nieuw beleid".

Gemeentefonds
Op deze regel staan de financiële gevolgen van de meicirculaire 2022 Een uitgebreide toelichting is te vinden bij programma's onderdeel financiële informatie programmaplan "algemene dekkingsmiddelen".
De rijksinkomsten vertonen een grillig verloop. Tot en met 2025 zijn de middelen positief bijgesteld in de meicirculaire. Voor 2026 is een zeer forse terugval (het zogenaamde “ravijn”) te zien. Dit heeft te maken met een nieuwe financieringssystematiek die het kabinet vanaf 2026 wil laten ingaan. Het kabinet geeft aan dat tegelijkertijd een uitbreiding van het gemeentelijk belastinggebied moet gaan plaatsvinden, zonder dat uit te werken en financieel te vertalen. Het vervallen van het volume accres staat daarmee ingeboekt terwijl de extra baten geheel onduidelijk zijn en niet mogen worden meegenomen in het financieel meerjarenbeeld vanaf 2026.

In de meerjarenbegroting 2023-2025 was een structurele post opgenomen van € 0,9 miljoen voor onzekerheden over de algemene uitkering, zoals de accres ontwikkeling en de herziening van het gemeentefonds. De meicirculaire schepte duidelijkheid voor deze onzekerheden, zodat de post van € 0,9 miljoen kan vervallen.

Investeringen 2023
Het meerjaren investeringsplan 2023-2025 is geactualiseerd. U neemt hierover een besluit bij de begrotingsbehandeling op 3 november 2022. We lichten de investeringen 2023 toe bij de begrotingsprogramma's onder het kopje "Investeringen".

Kapitaallasten
Op deze regel staan de financiële gevolgen van aanpassingen in kapitaallasten voor bestaande investeringen. Het nadeel voor de begroting 2023 en volgende jaren komt vooral door hogere rentelasten. De marktrente is ongeveer 2% hoger dan bij de vorige begroting.

Loon- en prijsontwikkeling
Jaarlijks nemen we vanuit het accres algemene uitkering een gedeelte op in de begroting voor loon- en prijsontwikkeling volgens de vastgestelde uitgangspunten. De categorie loon- en prijsontwikkeling is budgettair neutraal opgenomen in de begroting. Bij de programma's onder de kop "wat kost het?" zijn de financiële bijstellingen te zien. De belangrijkste zijn de bijstelling van de bijdragen aan de Veiligheidsregio Noord Oost Brabant (programma Veiligheid € 268.000) en de Omgevingsdienst Brabant Noord Oost (programma Volksgezondheid en milieu € 271.000).

Overige technische aanpassingen
De financieel technische aanpassingen zijn voor de hele begroting budgettair neutraal. Bij de programma's onder de kop "wat kost het?" zijn de financieel technische aanpassingen te zien. Het gaat dan bijvoorbeeld om het verwerken van de salarisbegroting en de grondexploitaties.

Structureel geraamd resultaat

Het structureel geraamd resultaat bepaalt de vorm van toezicht door de provincie. We berekenen dit door het geraamd resultaat te ontdoen van incidentele lasten en baten. Ter verduidelijking: door het elimineren van incidentele lasten gaat het structureel geraamd resultaat omhoog. Eliminatie van incidentele baten heeft een tegenovergesteld effect.

In de volgende tabel staat het structureel geraamd waar u bij de begrotingsbehandeling een besluit over neemt. Een besluit over de investeringen uit het meerjareninvesteringsplan (MIP) 2024-2026 neemt u bij de volgende begrotingen. De lasten van het MIP 2024-2026 staan ter informatie in de volgende tabel.